Sektorowa Rada ds. Kompetencji
Sektora Odzysku Materiałowego Surowców

Celem projektu jest zwiększenie wpływu przedsiębiorców sektora gospodarki odpadami na instytucje edukacyjne (zarówno z obszaru edukacji formalnej, jak i pozaformalnej), aby zdobywane kwalifikacje były dostosowane do realnych potrzeb pracodawców sektora…

Aktualności

Charakterystyka Sektora Gospodarki Odpadami

W sektorze gospodarki odpadami zarejestrowanych jest 8 865 przedsiębiorstw (w tym 7 773 – mikro, 812 – małe, 255 -średnie, 25 – duże). Największa aktywność firm występuje w woj. mazowieckim, gdzie działa 18,1% wszystkich przedsiębiorstw. Na drugim miejscu plasuje się woj. śląskie – 13,4%, natomiast na trzecim woj. wielkopolskie –10,5% ogółu. Według danych z marca 2019 r. przedsiębiorstwa sektora gospodarki odpadami zatrudniają 71 066 pracowników. Na przestrzeni ostatnich lat zauważalny jest stały wzrost liczby zatrudnionych w sektorze pracowników (w 2017 r. o 4% r/r). 1

W 2017 roku sprzedaż w sektorze wyniosła 21,5 mln zł i stanowiła około 1,1% PKB. Wstępne szacunki dla roku 2018 wskazują na wartość 23,4 mld zł 2, co oznacza wzrost o 8,8% r/r. Firmy zatrudniające 9 i więcej pracowników około 8% sprzedaży kierują na eksport, która w roku 2017 stanowiła 1,2 mld zł, szacunki zaś dla roku 2018 wskazują na kwotę 1,3 mld PLN. 3

W sektorze gospodarki odpadami należy wyróżnić odpady komunalne, odpady z produkcji i inne odpady z przemysłu. W obsłudze odpadów komunalnych uczestniczy ok. 700 podmiotów, w tym przedsiębiorstwa samorządowe oraz prywatne z kapitałem krajowym i zagranicznym, 300 podmiotów zajmujących się zagospodarowaniem odpadów, w tym ich odzyskiem lub recyklingiem, 200 instalacji regionalnych (RIPOK – Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych), 100 sortowni i 6 spalarni. Obsługą odpadów przemysłowych zajmuje się ponad 5000 podmiotów, przy czym część z tych podmiotów zajmuje się jednocześnie gospodarowaniem odpadami komunalnymi.

Działalność przedsiębiorstw sektora jest regulowana. Przedsiębiorstwa muszą uzyskać stosowne zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów lub wpis do rejestru w przypadku transportu.

Od 2018 r. wprowadzono wysokie wymagania dot. monitoringu, magazynowania i zabezpieczeń finansowych.

  • Główne bariery utrudniające rozwój sektora gospodarki odpadami:
  • niestabilność obowiązującego prawa (ciągła nowelizacja) oraz niezdolność do skutecznej egzekucji stanowionego prawa,
  • brak partycypacji w kosztach systemu ze strony przedsiębiorców w ramach rozszerzonej odpowiedzialności producenta,
  • niespójne i niedookreślone standardy realizacyjne,
  • brak zintegrowanego SGO opartego na efektywności ekonomicznej i ekologicznej,
  • niska jakość planowania gospodarki odpadami
  • brak atrakcyjnych warunków dla inwestorów, w tym z udziałem funduszy pomocowych (unijnych i krajowych),
  • brak wykwalifikowanych pracowników na rynku pracy pod kątem potrzeb sektora. 4

Usunięcie tych barier jest niezbędne, gdyż nowa polityka UE stanowi poważne wyzwanie dla sektora gospodarki odpadami. Pakiet Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (dalej: GOZ) zakłada m.in., że do 2035 r. recyklingowi poddawane będzie 65% odpadów komunalnych i 75% odpadów opakowaniowych, zaś odsetek składowanych odpadów w 2030 r. nie przekroczy 10%. W dokumentach dot. GOZ wskazuje się na fakt, że dziedzina zarządzania odpadami jest drugą co do wielkości dziedziną która wpłynie na wzrostu zatrudnienia w gospodarce przyjaznej środowisku. Można wskazać na znaczny potencjał rozwojowy sektora w najbliższych latach wynikający m.in. z GOZ, co będzie prowadziło do tworzenia nowych podmiotów z wykorzystaniem innowacyjnych technologii i generowaniem znacznych ilości miejsc pracy dla osób o wyższych kwalifikacjach.

———-
1) Według danych GUS z dnia 31.12.2018 r.
2) Według szacunków Krajowej Izby Gospodarczej
3) Według szacunków Krajowej Izby Gospodarczej
4) Dane z przedsiębiorstw sektora gospodarki odpadami, w tym Rady RIPOK